گزارش همایش بزرگ ناظران فنی باغات کیوی گیلان

همایش ناظران باغات کیوی استان گیلان با هدف تبادل تجربیات موفق فعالان حوزه کیوی و بررسی چالش های کاری ناظران، در محل سالن اجتماعات مرکز تحقیقات کشاورزی استان برگزار گردید. در این همایش که از سوی خوشه کسب و کار کیوی گیلان و دستگاههای همکار برگزار شد؛ کارشناسان، محققان و همچنین باغداران و سردخانه داران پیشرو و نمایندگان ناظران کیوی، هر یک به بیان نقطه نظرات خود در زمینه چالشهای این حوزه و ارائه پیشنهادات در زمینه بهبود و توسعه صنعت ارز آور کیوی پرداختند. به گزارش ندای کشاورز، در این همایش، یک تفاهم نامه سه جانبه با همکاری خوشه کسب و کار کیوی گیلان، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان و شرکت دانش بنیان گیاه گستران پاسارگاد گیل به امضاء رسید. اهدای کارت عضویت ناظران و تقدیر از ناظران با اهدای لوح تقدیر و تندیس افتخار، از بخشهای دیگر این همایش بود.

ابوالحسن وارسته عامل توسعه خوشه کسب و کار کیوی گیلان ضمن خوش آمدگویی به شرکت کنندگان در این همایش و تقدیر از معاون صنایع کوچک شرکت شهرکهای صنعتی استان گیلان، رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی، معاون بهبود تولیدات گیاهی و مدیران ترویج و باغبانی جهاد کشاورزی استان که در برگزاری این همایش، همکاری‌های بسیار خوبی با خوشه کسب و کار کیوی گیلان داشتند، اظهار داشت: ناظران فنی باغات کیوی، جزء ارائه دهندگان خدمات کسب و کار (BDSP) در خوشه کسب و کار کیوی گیلان تعریف شده‌اند. وارسته نقش ناظران فنی را در انتقال دانش علمی و فنی و تجربی به باغداران و سردخانه داران به عنوان ذینفعان اصلی خوشه، بسیار حائز اهمیت و حساس دانست و تاکید کرد: فعالیت این ناظران، تأثیرات بسیار مثبتی در افزایش بهره‌وری در سطح باغات و ارتقاء سلامت محصول کیوی گیلان خواهد داشت. عامل توسعه خوشه کسب و کار کیوی گیلان نقش سازمان نظام مهندسی را در شناسایی، آموزش و سازماندهی این ناظران جهت فعالیت‌های تخصصی، بسیار با اهمیت خواند و ضمن قدردانی از زحمات این سازمان در سازماندهی ناظران و نظارت بر عملکرد آنها، تداوم این امر را بسیار با اهمیت دانست.

در ادامه، مهندس منشی زاده معاون بهبود تولیدات گیاهی استان گیلان هم طی سخنانی، به ۱۰ کشور تولید کننده کیوی دنیا اشاره و افزود: بعد از چین، نیوزیلند و ایتالیا، کشور ایران مقام چهارم تولید کیوی جهان را دارا است. این مقام مسئول اظهار داشت: در استان گیلان بیش از ۱۰ تا ۱۲ شهرستان در زمینه کشت کیوی فعالیت دارند و بالاترین سطح کیوی استان مربوط به سه شهرستان تالش، رودسر و آستارا با مساحتی بالغ بر ۸۵۷۱ هکتار است. وی از پیش بینی تولید کیوی در سال جاری به میزان ۵۰۰ هزار تن در سطح کشور خبر داد و افزود: پیش بینی می شود از این میزان، بالغ بر ۲۲۰ هزار تن مربوط به تولیدات استان گیلان باشد و بیش از ۵۰ درصد محصول کیوی استان هم صادراتی است.

به گزارش هفته نامه ندای کشاورز، دکتر محمد رضا مژدهی رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی گیلان هم گفت: تولید محصولات کشاورزی ما در بدو انقلاب ۳۰ میلیون تن بود که به میزان ۱۳۰ میلیون تن در سالهای اخیر افزایش یافته است. گرچه ۴۰ درصد عامل این جهش تولید، به افزایش سطح زیر کشت مربوط می شود اما ۶۰ درصد آن مرهون ورود دانش در مزرعه است. وی حضور ناظران فنی در باغات کیوی را بسترساز علمی شدن تولید دانست و در عین حال، حضور شرکتهای دانش بنیان کشور را در حوزه کشاورزی ضعیف ارزیابی کرد.

رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان در همین باره اضافه کرد: در حال حاضر حدود ۶۳۴ شرکت دانش‌بنیان در حوزه‌های مختلف به تولید حدود ۱۰۲۵ محصول می‌پردازند و این تعداد با توجه به چالشی که در حوزه کشاورزی داریم، عدد کوچکی است؛ ضمن اینکه ۷۰ درصد این شرکتها به شرکتهای نوپا که دارای ایده‌های خام هستند، تعلق دارد. جالب این است که بخش عمده شرکتهای دانش‌بنیان کشور، تنها در زمینه تولید نهاده فعالیت می‌کنند و در زمینه‌های زنجیره ارزش، تولید، پس از تولید و نیز بسته‌بندی، فعالیت کمرنگی دارند.

دکتر قاسم نژاد از اساتید برجسته دانشگاه گیلان هم به عنوان دیگر سخنران این همایش، اظهار داشت: ظرفیت اقتصادی تولید کیوی در ایران آنچنان بالاست که محققین بین المللی که بازار آینده کیوی دنیا را رصد می‌کنند، بر این نکته هم عقیده هستند که ایران در صورت برنامه ریزی صحیح، می‌تواند بازارهای کیوی نیمکره شمالی را در تسخیر خود قرار دهد. قاسم نژاد یادآور شد: تولید کیوی در اروپا، با تکنولوژی بالا صورت می‌گیرد اما در اقلیم ما با کمترین هزینه، تولید می‌شود. وی با انتقاد از عدم اشاره به موضوع کیوی در متن گزارش حدود ۷۰۰ صفحه‌ای الگوی کشت محصولات باغی مربوط به سال ۱۴۰۵-۱۴۰۲، افزود: گرچه این گزارش، برنامه ریزی برای ۲۵ میوه از آلبالو تا نارنج را مورد توجه قرار داده اما متاسفانه در این گزارش، هیچ برنامه‌ای برای محصول استراتژیک کیوی دیده نمی‌شود!

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود، بر وجود زنجیره قوی کیوی در کشورهای موفق تولید کننده اشاره کرد و افزود: متاسفانه حلقه‌های زنجیره کیوی در کشور ما، در برخی موارد مقابل یکدیگر قرار می‌گیرد. قاسم نژاد بر ضرورت جریان اطلاعات جهت شناخت بازارهای هدف تاکید کرد و اظهار داشت: متاسفانه ما نمی‌دانیم برای چه کسی و با چه ذائقه‌ای تولید می‌کنیم. وی بر اهمیت نقش ناظران برای توفیق در بازارهای صادراتی و دوام در این بازار تاکید کرد و افزود: ۷۸ درصد باغات کیوی استان گیلان دارای وسعت یک هکتار یا زیر یک هکتار است و لذا برند سازی در شرایط خرده مالکی، محقق نخواهد شد و باتوجه به این محدودیت، کشت قراردادی می‌تواند یک راهکار باشد که البته باید زمینه عملیاتی کردن آن سنجیده شود. قاسم نژاد با بیان اینکه تداوم صنعت کیوی در گرو ورود بخش خصوصی است، بیان داشت: درآمد صنعت کیوی ایران ۲۰ هزار میلیارد تومان است اما سهم محققان و کارشناسانی که برای این صنعت تصمیم می‌گیرند عملا صفر است. این موضوعی است که می‌تواند صنعت کیوی را در آینده زمین گیر کند. وی در همین باره توضیح داد: بازار صادراتی هند که تنها گواهی کیو. آر کد را مطرح کرده، در واقع تمرینی برای ما جهت قرار گرفتن در مسیر صادراتی است؛ چرا که استانداردهای سختگیرانه دیگری هم توسط برخی کشورهای هدف صادراتی وجود دارد که تنها با کمک نقش موثر ناظران فنی می‌توان آنها را رعایت کرد.

سعداله حبیبی فر مدیر عامل شرکت دانش بنیان آرویج آکام خزر به عنوان مدیر اولین باغ مادری کیوی و اولین تولید کننده نهال سالم کیوی در کشور، درآمد کیوی نسبت به سایر محصولات کشاورزی از جمله پسته و زعفران را غیرقابل قیاس و بسیار بالا عنوان کرد و بر لزوم توجه به این ظرفیت طبیعی با قدرت ارزآوری بالا، در راستای توسعه اقتصادی و اشتغالزایی منطقه، تاکید کرد. اولین تولید کننده کشت هیدروپونیک نهال کیوی در کشور گفت: این شرکت در تقویت زیرساختهای خود به گونه‌ای عمل کرده که تا ۲۰ سال آینده امکان رقابت برای رقبای آن وجود نخواهد داشت. این تولید کننده برتر کشور با بیان اینکه اولین باغ مادری کیوی شرکت دانش بنیان آرویج آکام خزر دارای ۳۰ تا ۴۰ هزار نهال سالم و عاری از بیماری است، افزود: سلامت تولیدات نهال این شرکت، مورد تایید موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کشور است. وی به اهمیت کار ناظران فنی به مثابه چشم باغدار تاکید کرد و نگاه صرف اداری ناظران به دور از دغدغه‌مندی و تعهد به تحقق اهداف کلان اقتصادی و امنیت غذایی کشور را، یک آسیب مهم برشمرد.

مدیر عامل اولین شرکت دانش بنیان در حوزه علوم باغبانی در گیلان و با بالاترین رتبه علمی، گفت: این شرکت بدون استفاده از منابع مالی، تاکنون حدود ۴۰۰ میلیارد تومان از منابع داخلی برای حوزه کیوی از جمله مباحث ترویجی هزینه کرده و این آمادگی را دارد که طی قرارداد با ناظران فنی، در راستای کمک به مباحث علمی تولید، همکاری نماید. حبیبی فر فرسودگی باغات کیوی را از موانع این صنعت و تهدیدی برای امنیت غذایی کشور برشمرد و افزود: اکنون متوسط درآمد یک هکتار باغ کیوی ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان است و ناظران کیوی می‌توانند با همکاری در اصلاح باغات، موجب افزایش بهره‌وری شوند و این شرکت با تولید سالانه ۳ میلیون پیوندک، می‌تواند این نهاده‌ها را با همکاریهای ترویجی ناظران، در اختیار باغداران قرار دهد.

مهندس حسینی زاده رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی گیلان هم با تاکید بر ضعف نظارتها در سلامت غذایی کشور، خاطرنشان کرد: متاسفانه تولید برنج و الگوی کود دهی شالیزارهای ما در قرن ۲۱ بدون آزمایش خاک انجام می‌شود؛ و این در حالی است که هزینه آزمایش خاک تنها یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است که برای مدت ۲ سال اعتبار دارد. وی افزود: بسیار دردناک است که گواهی کیو. آر. کد تنها برای صادرات کیوی مطرح می‌گردد؛ اما برای مصرف کننده داخل، این استاندارد نادیده گرفته می‌شود و به عبارت دیگر عدم توجه به سلامت محصولات کشاورزی، عامل بروز سرطان در استان و کشور است که رشد آمار آن از مرز هشدار گذشته است. حسینی زاده با ابراز تاسف از آمار پایین صدور کیو. آر کد کیوی در گیلان طی سال جاری به نسبت سطح بالای زیر کشت استان و نیز در مقایسه با آمار ثبت نام استان مازندران، تصریح کرد: ثبت نام برای کیو. آر. کد در مازندران برای ۱۸۰۰ هکتار اما در گیلان برای ۷۰۰ هکتار از باغات کیوی انجام شده است. وی خطاب به ناظران فنی باغات کیوی، بر لزوم عدم مماشات آنها در صدور کد سلامت بدون برگه باسکول و نیز پیشگامی ناظران در ترویج باغداران برای آشنایی با اهمیت کیو. آر. کد تاکید کرد و افزود: باید ناظران فنی ما به این باور برسند که هدف سازمان نظام مهندسی کشاورزی، سلامت و کیفیت محصول برای حضور در بازار صادرات است و کوچکترین خطا در عملکرد ناظران و عدم تلاش آنها در جلب رضایت و جلب اعتماد باغداران در زمینه اثربخشی کیو. آر. کد، می‌تواند بر اعتبار سازمان نظام مهندسی کشاورزی، حفظ بازارهای صادراتی و انگیزه باغدار در تمدید ثبت نام کد سلامت، خدشه غیر قابل جبرانی وارد سازد.

رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی گیلان با بیان اینکه حمایت مجلس از برنج با توجه به اینکه این محصول، یک محصول اختصاصی برای گیلان و مازندران است، به نتیجه مثبتی نخواهد انجامید؛ اضافه کرد: کاملا طبیعی است که نمایندگان گیلان نتوانند حریف ۳۰ استانی شوند که نمایندگان آنها رضایت مصرف کننده را در زمینه قیمت برنج و تعدیل قیمت با واردات هدف قرار داده اند. رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی گیلان از نمایندگان این استان در خانه ملت خواست: ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ یا ۵۰ هزار تومانی برای واردات برنج را صرف خرید برنج داخلی کنند و همچنین یارانه سوخت بنزین که صرف واردات برنج از هند می‌شود، به شالیکاران داخلی اختصاص یابد. حسینی زاده با بیان اینکه ۵ سال است که از اجرای طرح جهش تولید در دیمزارها می‌گذرد، بیان داشت: بودجه کلانی از ستاد اجرای فرمان حضرت امام (ره) برای استانهای دیمزار تزریق می‌شود با توجه به مهیا بودن این منابع می‌توان طرح جهش تولید در شالیزارها و باغات چای را برای ۲۵ هزار هکتار از اراضی برنجکاری و ۲۵۰۰ هکتار از باغات چای پیگیری کرد که نتیجه آن تحول در کشاورزی منطقه، رشد قابل توجه اشتغالزایی فارغ التحصیلان کشاورزی و نیز توجه بهره برداران به فرآیند اصولی تولید اعم از انجام آزمایش خاک و استفاده از بذر و نهاده‌های سالم خواهد بود.

در ادامه غفاری از سردخانه‌داران کیوی در استان، به بیان اهمیت نقش آموزشی ناظران فنی پرداخت. وی فعالیت بخش خصوصی و جبران ضعف منابع بخش دولتی در نظارت بر باغات را از مزایای بهره‌گیری از ناظران فنی در باغات برشمرد و افزود: پایداری بخش باغداری در منطقه به عنوان ابزار توسعه، شناسایی چالش‌های باغداری، انتقال سیاست‌های تدوین شده حاکمیت از جمله شناسنامه‌دار کردن باغ‌ها، از جمله مزیت‌های حضور ناظران کیوی در باغات است. غفاری بر لزوم تامین امنیت شغلی و بیمه ناظران فنی با حمایت و پیگیری سازمان نظام مهندسی کشاورزی و جهاد کشاورزی، تاکید کرد. ارزیابی سالانه عملکرد ناظران فنی و رتبه‌بندی ناظران بر اساس عملکردها و همچنین آموزش ناظران فنی برای سایر بخش‌های زنجیره نیز، از دیگر پیشنهاداتی بود که توسط این سردخانه‌دار کیوی مطرح گردید.

به گزارش خبرنگار ما، دکتر حمیده پوروردی از ناظران برتر سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان گیلان و کارشناس ناظر باغات کیوی و سلامت محصول در غرب استان هم طی سخنانی، به بیان چالش‌های ناظران فنی پرداخت. وی بر لزوم آموزش صحیح در نحوه پایش و نظارت بر باغات برای کارشناسان ناظر زیر نظر سازمان نظام مهندسی کشاورزی و معاونت حفظ نباتات جهاد کشاورزی و سازمان‌های مرتبط تاکید کرد و افزود: ما با مشکل در سیستم ارجاع کار در سامانه و عدم دسترسی دفاتر شهرستان به درخواست‌ها، روبرو هستیم. بکارگیری ناظرین و مسئولین فنی در سردخانه‌ها با نظارت سازمان نظام مهندسی کشاورزی و همچنین صدور گواهی تجمیعی و تحت پوشش قرار دادن باغداران توسط سردخانه و جلوگیری از صدور گواهی خرده مالکی، لزوم نظارت و مدیریت بیشتر در نحوه پرداخت تعهدات توسط باغدار به کارشناسان بخش و نیز عدم دسترسی باغداران به سیستم برای ورود به سامانه‌های مربوطه، از مواردی بود که توسط این کارشناس ناظر فنی سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان بیان گردید. وی در بیان پیشنهادات و راهکارهای لازم در حوزه فعالیت ناظران فنی هم اضافه کرد؛ از جمله این پیشنهادات، هوشمندسازی ارجاع کار در سامانه است؛ به نحوی که برنامه پایش و نظارت‌ها در سامانه تعریف شده و روند اجرای کار تولید و گزارشات و مستندات آن در سامانه بارگذاری شود. پور وردی معرفی و شناساندن کارشناسان ناظر به عنوان "کارشناس باغ" را به عنوان یک پیشنهاد مطرح کرد و افزود: پیشنهاد ما آن است که ناظران فنی، تنها به عنوان ناظر در حوزه صدور کد کیو. آر به باغداران معرفی نشوند.

به گزارش ندای کشاورز، در اختیار قرار دادن پروتکل واحد و استاندارد به ناظران برای همراهی با باغدار زیر نظر سازمان نظام مهندسی کشاورزی و معاونت حفظ نباتات و سازمان‌های مرتبط، از دیگر پیشنهاداتی بود که توسط حمیده پور وردی ارائه گردید. وی در این باره توضیح داد: این پروتکل واحد در عرصه تولید می‌تواند مواردی مانند زمان مناسب هرس، مدیریت تغذیه در زمان گلدهی و مدیریت گرده افشانی، کنترل آفات و بیماری‌ها و... را در برگیرد و وجود یک استراتژی مشخص در تولید می‌تواند تولید میوه‌ای را رقم زند که کلیه الزامات کمیت و کیفیت را رعایت کرده و دارای ارزش صادراتی است.